فرآيند کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال Fluid catalytic cracking ، فرآيندي است با تكنولوژي پيچيده كه براي ارتقاء مواد سنگين نفتي (Up Grading) كاربرد دارد. فرآيند کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال FCC جهت كراكينگ برش هاي سنگين هيدروكربني استفاده مي‌شود. فرآيند کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال FCC ، يكي از مهمترين فرآيندهاي پالايشگاهي است كه هدف عمده آن، تبديل برش‌هاي سنگين و كم ارزش نفتي به فرآورده‌هاي با ارزش و سبك است. خوراك اين واحد نفت گاز حاصل از برج خلاء است و محصولات آن گازهاي سبك، الفین های سبک (پروپیلن)، بنزين، گازوييل سبك و سنگين است.
فرایند شکستن مولکول ها در کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال Fluid catalytic cracking روشی برای تبدیل هیدروکربن های نفتی نسبتاً سنگین به محصولات سبک تر و با ارزش تر (عمدتاً بنزین با اکتان بالا) می باشد. این عمل بوسیله برخورد هیدروکربن های نفتی سنگین با کاتالیست داغی که به شکل پودر می‌باشد در شرایط خاصی از دما و فشار و در مدت زمان معینی انجام می‌گیرد. استفاده کردن از کاتالیست کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال FCC باعث می‌شود که واکنش های شکست مولکولی در فشار پایین انجام پذیرد و محصولاتی با کیفیت بالاتر بدست آید.
كاتاليست کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال FCC را مي توان به سه دسته تقسيم كرد:
- آلومينو سيليكات هاي طبيعي عمل آوري شده با اسيد
- تركيبات سيليس- آلومين سنتزي بي شکل
- كاتاليزگرهاي سيليس- آلومين سنتزي بلورين که زئولیت ها یا غربال های مولکولی نامیده شدند.
کاتالیست کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال FCC مورد استفاده پودر دانه دانه و نسبتاً ریزی از سیلیکا، آلومینا Sio2 – Al2o3 که یک ترکیب صنعتی است، می‌باشد. ترکیبات اصلی کاتالیست کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال FCC همان Sio2 – Al2o3 می‌باشد و بطور سنتزی (مصنوعی) ساخته می‌شود.
در سال های اخیر فناوری ساخت و بکارگیری کاتالیست های زئولیتی بسیار مورد توجه بوده و تحقیقات فراوانی نیز بر بکارگیری این کاتالیست ها در ابعاد نانو انجام گرفته است . بکارگیری نانوکاتالیست ها در فرایند کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال FCC خواص فوق‌العاده‌ای را در کاتالیست ها از جمله فعالیت و پایداری بسیار شدیدتر سبب می‌گردد. کاتالیست‌های رایج Sio2 – Al2o3 را می‌توان در ابعاد نانو تولید نموده و به کمک بخار آب حاوی آمونیاک در دمای بالا و ترکیب با اکسیدهای فلزات قلیایی خاکی کمیاب فعال تر ساخت. این نانو کاتالیست های به اصطلاح بهبود یافته را می‌توان جهت کاهش الفین ها در فرایند FCC بکار برده و به عدد اکتان بالاتری برای بنزین نهایی دست یافت.
کاتالیست های زئولیتی در مقایسه با کاتالیست های سیلیکا-آلومینا بی شکل، فعال تر بوده و قدرت انتخاب بهتری دارند. قدرت انتخاب و فعالیت بالاتر، تولید محصول پرسود و ظرفیت بیشتر شکست هیدروکربنی را بهمراه دارد.
شرکت زیگ دانش اهورا با سال ها تجربه در زمینه تامین کاتالیست مجمتمع های پالایشگاهی و پتروشیمی ، محصولات كاتاليست کراکینگ کاتالیزوری بستر سیال FCC را از شرکت های معتبر عرضه می نماید.